مروری بر اعضاء، ارواح، قوا و افعال در طب نظری

طب سنّتی ایرانی همانند طب یونانی بر پایه ی نظریه ی وجود اخلاط در بدن بنا شده است. بنابراین واضح است که نحوه ی تشکیل اعضای مختلف بدن از این نظریّه نشأت گرفته باشد. بر اساس آموزه های طب سنّتی ایرانی، اعضای بدن از اخلاط و اخلاط از غذا به وجود می آیند. چگونگی تشکیل اعضای مختلف و رابطه ی بین اعضاء از نکات قابل تأمّل دیگر در طب سنّتی است. اعضای بدن در طب سنّتی بر اساس منشاء عملکرد و رابطه ی عضو با اعضای دیگر به روش های مختلفی تقسیم بندی می شوند که به تفکیک ذکر خواهد شد. بررسی روابط میان اعضاء، قوا، ارواح و افعال صادره ی از آن ها در طب سنّتی به طرز شگفت آوری دارای منطقی نمودارگرا و قوی است که در همه ی قسمت ها به دقّت از آن تبعیّت شده است و از این جهت تا حدود زیادی از تعالیم جالینوسی متفاوت است. در نظام طب سنّتی قوّت ها و روح ها را می توان دارای جنبه ی مادّی دانست، چرا که از اعضای رئیسه سرچشمه می گیرند و انتقال آن ها نیز از طریق وریدها، شریان ها و اعصاب است. نقش وریدها در این نظام سنگین تر است، چرا که علاوه بر انتقال اخلاط ناقل روح طبیعی و روح حیوانی (به میزان ناچیز) هستند.